Wendbare teams in woelige tijden

Een wendbaar team kan snel schakelen. Ook als het woelig of moeilijk wordt. Bij tegenslagen veren ze terug op. Ze slagen er in de schade te beperken of er zelfs sterker uit te komen.

Die veerkracht herken je aan de wijze waarop

• ze lastige situaties en uitdagingen aanvaarden en zinvol maken,

• aan hoe ze toekomstgericht kijken om betekenis en richting aan hun handelen te geven.

• Je ziet hoe ze een beroep doen op elkaars sterktes en op maximale samenwerking.

• En hoe ze blijven bewegen in de richting van wat ze willen realiseren door stap voor stap in te zetten op vooruitgang.

Mensen en teams zijn complex. Dat klinkt erg, maar dat is eigenlijk uitstekend nieuws. Complex adaptieve systemen zoals teams passen zich continu aan aan alles waarmee ze geconfronteerd worden mede dankzij de veelheid aan competenties en visies. Dat aanpassen is een heel natuurlijk proces. Soms gaat het snel, soms vraagt het wat tijd.

Teams hebben een groot vermogen tot leren. Als iets niet goed loopt, dan begint het wat te wringen en start de zoektocht naar wat anders en beter kan. Er wordt geëxperimenteerd en geprobeerd tot een en ander weer in de plooi valt. Teamleden willen graag bijdragen, betekenisvol bezig zijn en zich verder ontwikkelen. Deze drang om te leren en te verbeteren maakt teams wendbaar.

Dat aanpassingsvermogen is moeilijk van buitenaf te organiseren omdat je het niet mechanistisch kunt benaderen. We kunnen verandering niet van buitenaf managen. Teamleden kunnen enkel samen door de verandering gaan met veel respect voor de aanwezige behoeften en met oog voor de aanwezige sterktes en kwaliteiten.

Een ander bijzonder kenmerk van teams is dat teams onvoorspelbaar zijn. Je kunt op voorhand niet uitmaken of bepaalde veranderingen ook effectief iets in beweging zullen brengen. Als iemand een kritische opmerking maakt binnen het team, zal dat niet altijd hetzelfde gevolg hebben. Soms gebeurt er niets, soms belandt heel het team in de lappenmand. Je kunt dan ook niet van buitenuit bepalen wat er exact moet gebeuren om het team terug op de rails te krijgen als ze in woelige wateren komen. Je kunt de complexiteit van verandering binnen organisaties dus nooit reduceren tot simpele managementmodellen. Wat al te vaak gebeurt.

Een complex systeem is een veranderend systeem waarbij de interactie tussen de verschillende elementen, maar ook van het systeem met de buitenwereld, er voortdurend voor zorgt dat het zich herschikt en aanpast. Het gaat om een constante uitwisseling van informatie, in de brede zin van het woord, en die aanpassing kun je omschrijven als een leerproces. Vandaar de benaming Complex Adaptief Systeem (CAS). Zo’n CAS is zelforganiserend, wendbaar en veerkrachtig van nature. Het voortdurende aanpassingsproces kan gezien worden als een zoektocht naar een nieuwe balans.

Wil je dat vermogen tot aanpassen, leren en zelforganisatie maximaal tot zijn recht laten komen, dan zet je vooral in op het verhogen van de kwaliteit van de interacties. Goede, oprechte en eerlijke gesprekken maken het verschil.

Heb je interesse om meer te weten te komen over teamdynamiek, weerstand, wendbaarheid en hoe je door middel van kwalitatieve interacties teams veerkrachtig houdt, neem dan een kijkje in ons open aanbod of de training Oplossingsgericht samenwerken met teams.