Wijzer worden door ruzie te maken

Positieve polarisatie

“Het antwoord op de groeiende polarisering is niet minder maar meer ruzie”, stelt Ignaas Devisch in De Standaard van 20 januari. “We maken in onze samenleving veel te weinig ruzie en als we het doen, dan doen we het op de verkeerde manier.” Filosofe Hannah Arendt moedigde ons lang geleden al aan om de ontmoeting met andersdenkenden op te zoeken, want, zo stelde ze, in die ontmoeting worden wij meer mens. Persoonlijke en maatschappelijke groei zijn vaak het resultaat van een clash tussen verschillende opinies. 

De rijkdom van botsende meningen

Veel meningsverschillen hebben te maken met een verschillende beleving van de realiteit eerder dan met feiten. Willen we de goudader van een meningsverschil ten volle aanboren, dan moeten we de bewuste keuze maken voor nieuwsgierigheid, weg van het eigen-grote-gelijk. Dan kiezen we ervoor om uit ons eigen verhaal te stappen om in het verhaal van de ander te treden. Dat is soms lastig, soms extreem moeilijk, zeker wanneer het meningsverschil gaat over een complex en emotioneel thema zoals migratie, religie, armoedebestrijding, het voedseldebat of de klimaatuitdagingen. Dan moeten we onze comfortzone verlaten en verder durven gaan dan ‘onszelf verdedigen’ of ‘enkel omgaan met gelijkgezinden’.

Oplossingsgericht ruzie maken

Different Opinions Dialogen (DOD) zijn een vorm van ‘georganiseerd ruzie maken’. Een DOD duurt anderhalf uur en verloopt strak geregisseerd. De DOD spelregels zorgen voor een safe space. Deelnemers worden uitgenodigd om in het verhaal van de ander te stappen met de intentie om andere perspectieven te verkennen en om hun eigen ervaring te delen. De rode draad is de verbinding die ontstaat via DOD gesprekken. “Ik kwam hier gespannen toe. Ik voel me nu, na dit gesprek, helemaal anders. Ik voel me gehoord en begrepen. Ik snap de activisten en hun bezorgdheid ook beter”, aldus een jonge boerin na een DOD gesprek met een groene activist. Naar aanleiding van Het Feest Van De Meerstemmigheid maakten we samen met Het Korzybski huis een Podcast over de aanpak.

Over boeren en activisten

Hoe we zo’n brave space creëerden tussen boeren en milieuactivisten kan je lezen op:

• MO* Opinie door Jelle Goossens: Klimaatgekkies en gifspuiters: tijd om écht naar elkaar te luisteren

• op de site van Rikolto: Echte gesprekken over goed eten: een uitweg uit het gepolariseerde voedseldebat) en ook 

• in De Standaard door Low Impact man Steven Vroman: praat eens met een varkensboer. Misschien blijkt hij zelfs vegan schoenen te dragen 

• of Knack door Martha Balthasar: De kloof tussen boeren en consumenten lijkt minder groot dan we soms denken. 

We hebben een ander standpunt, maar zijn van hetzelfde gedacht. We staan dichter bij elkaar dan we denken. Deelnemer DOD

Goesting gekregen? 

Contacteer ons via info@ilfaro.be wanneer je binnen jouw organisatie op een goed georganiseerde manier ruzie wil maken met jouw collega’s of met externe partners of stakeholders. We verkennen graag met jou hoe wij dat proces kunnen ondersteunen. 

Een goed functionerende democratie is al bij al niet zo veel meer dan een georganiseerde ruilhandel in ideeën. Georganiseerd ruziemaken en ons laten besmetten door andere standpunten maakt daar onvermijdelijk deel van uit. Filosoof Ignaas Devisch (UGent) in De Standaard van 18 januari.