'Hoe verschilt coachend leiderschap van hiërarchisch leiderschap?’

‘Hoe bevorder ik zelfsturing?’ en

‘Mag ik nog sturend optreden ten aanzien van zelforganiserende teams?’  

Het zijn vragen die leiders die meer zelfsturing willen zien in hun organisatie ons vaak stellen.  Zelfsturende teams beslissen immers zelf over hoe ze op de best mogelijke manier hun verantwoordelijkheden opnemen, wie welke taken uitvoert, wat de beste planning is en hoe die vorm kijgt … Hoe leid je dat in goede banen?

Meer aandacht voor coaching

Het is erg belangrijk dat de klemtoon in de omkadering van zelforganiserende teams op coaching ligt veeleer dan op advisering of sturing. 

Echter, de schroom bij leiders om kordaat bij te sturen wanneer bijvoorbeeld de resultaten onder druk komen, is soms (te) groot. Dat is begrijpelijk, maar niet zonder risico. Bij gebrek aan richting en sturing ligt chaos immers om de hoek. Dat is allerminst motiverend. Essentiëel is een zorgvuldige keuze rond de aanpak die een gegeven situatie van een organisatie- of teamleider vraagt.   

Zelfsturing op maat van je organisatie en je team

Een van de doelen van zelfsturing is dat medewerkers een hogere betrokkenheid vertonen bij het werk en dat de troeven van iedereen in het team maximaal aan bod kunnen komen. Oplossingsgerichte coachende conversatietechnieken en interactievaardigheden kunnen deze samenwerking aanzienlijk vergemakkelijken. Leiders kunnen door een wijziging in hun leiderschapsstijl en gedrag hun organisatie laten evolueren richting meer zelfsturing. Let wel: er is niet één prototype zelfsturende organisatie.  Er is niet één gedragscode voor zelfsturende teams. Wel is het belangrijk dat leiders en hun teams samen uitkristalliseren hoe ze zelfsturing in hun context concreet vorm willen geven, wat dat van iedereen vraagt en wie welke rol zal opnemen. Dat een team of organisatie die visie samen met haar organisatieleiders ontwikkelt, is een belangrijk ingrediënt voor het succes van de zelfsturing. De visie of aanpak is ook niet statisch maar evolueeert naarmate de organisatie of de context wijzigen. Als leiders of teamcoaches op regelmatige basis samen met hun teamleden reflecteren over volgende oplossingsgerichte vraag: ‘wat werkt vandaag goed voor ons op het vlak van zelfsturing en hoe doen we het misschien morgen nog net iets beter met elkaar?’ dan kunnen organisaties blijven evolueren en groeien. 

Zeven basisprincipes

voor leiders die hun teams veel ruimte voor zelfsturing willen bieden: 

• Zet de richting krachtig uit (de doelen, het kader);
• Stuur op het ‘wat’ (de resultaten), veel minder op het ‘hoe’. Het is wel belangrijk dat kwaliteit bewaakt wordt; 
• Moedig het experiment aan (en ondersteun het); 
• Bevorder (mee) een open werksfeer;
• Ondersteun de ontwikkeling van medewerkers en onderzoek wat ze daarvoor nodig hebben;
• Coach collega’s en teams met regelmaat;
• Stel veel en goede vragen (versus antwoorden en advies geven). 

Zeven richtsnoeren

die zelfsturende teams kunnen hanteren:

• Laat het collectiefbelang primeren;
• Ga zelf aan de slag met informatiein de plaats van te wachten op opdrachten;
• Maak samen goede afspraken(en maak afspraken over hoe jullie ze gaan bewaken). Reflecteer met regelmaat over de kwaliteit van de samenwerking in functie van de doelstellingen en van eenieders motivatie;
• Neem initiatiefen verantwoordelijkheid;
• Geef veelvuldig feedbackaan elkaar: zonder kan een zelfsturend team immers niet goed functioneren; 
• Leer elkaars talenten kennen en bewaak mee dat jij en je collega’s op hun sterktes ingezet worden. 

Interesse?

We hebben de afgelopen jaren heel veel teams, teamleiders en leidinggevende begeleid rond het thema zelfsturing of zelforganisatie. Contacteer ons met al jouw vragen via info@ilfaro.be. 

Lily Deforce, partner Ilfaro.