You are here

In alle vrijheid...

Simon Schmitt

 

De laatste weken heb ik het met een aantal collega’s en vrienden vaak over ‘vrijheid’. Het zijn soms filosofische discussies maar we komen toch ook op een paar zeer pragmatische implicaties en waardevolle tips. Misschien wil jij als coach of leidinggevende ook de waarde en kracht van vrijheid nog beter leren begrijpen en respecteren om sneller tot veerkrachtige oplossingen te komen. 

Vrijer dan we denken

We zijn veel vrijer dan dat we denken en we kunnen elkaar helpen om ons vrijer en daardoor ook verantwoordelijker te voelen. Vergeet nooit: vrijheid is -ook binnen het werkleven- het hoogste goed…  De vrijheid om je waarheid uit te spreken, om feedback te geven en te vragen, om je eigen ritme te kiezen, om te doen wat je leuk vindt en wat je energie geeft, je eigen beslissingen te nemen, je eigen doelen te bepalen, de vrijheid om je werk een andere wending te geven… Ook de vrijheid om te bewegen, om je stem voluit te laten klinken, om nieuwe mensen tegemoet te kunnen treden als je voelt dat ze jou iets waardevols en inspirerend kunnen brengen.

Er kan zoveel als we ons werkelijk vrij voelen om te handelen naar onze eigen waarheid. En vrijheid brengt op zijn beurt weer waarheid, vitaliteit.

Vrijheid is verantwoordelijkheid

Als je vrij bent, betekent dat ook dat je verantwoordelijk bent. Wat je dan ook doet, je doet het helemaal uit eigen beweging, vanuit dat wat er ‘beweegt’ in jou. Je kan niemand iets verwijten want je hebt het helemaal zelf gekozen en gedaan. Dus, vrijheid IS verantwoordelijkheid. 

Ik was twee weken geleden in India, in een prachtig koloniaal charme hotelletje in Goa. De eigenaars woonden een paar dorpen verder en de staff werkt al meer dan 20 jaar voor hen, geheel onafhankelijk en vrij. Toen ik vroeg hoe het kwam dat ze zolang al op dezelfde plek werkten, zeiden ze dat ze 100 % het vertrouwen, de vrijheid en het respect krijgen van de eigenaars en dat ze daardoor het gevoel hadden dat zij zelf verantwoordelijk waren over het hotel. 

Vrijheid en zelfsturing in 'teal' organisaties

Het is nog een lange weg naar ‘teal’ organisations, zoals beschreven in het boek van ‘Reinventing organisations’ van Frederic Laloux maar er is een duidelijke evolutie naar een meer natuurlijk en levendig organisatie-type met minder controlesystemen en regels, hiërarchische structuren en  strakke processen. Het is ook al veelvuldig aangetoond dat als we onze medewerkers en teams meer vrijheid geven om zelf hun doelen te behalen, hun middelen te beheren, resultaten neer te zetten op hun manier, dat ze dan niet alleen meer verantwoordelijkheid nemen, maar ook hun werk veel meer ter harte nemen en vitaler blijven. Ze zijn dan trots op hun werk want ze hebben het allemaal zelf gedaan en bepaald.  

Herontdekken van onze keuzemogelijkheden 

Een van de speerpunten in oplossingsgerichte coaching en leidinggeven is dat we telkens weer appelleren op de vrijheid die er altijd al is maar die we vergeten doordat we makkelijk geconditioneerd raken en dan denken dat we niets meer mogen of kunnen. Het is fantastisch om opeens weer te beseffen en te voelen dat we veel meer keuzemogelijkheden hebben dan we zelf denken. Het ligt soms in kleine dingen, maar dit kunnen ervaren is een vitale stap naar veerkracht en werkvreugde. 

Anderen begeleiden naar meer vrijheid en verantwoordelijkheid

De interventies die de oplossingsgerichte coach gebruikt, kunnen ook toegepast worden in werksituaties met collega’s en medewerkers.  

  • Verken de verander-wens van de andere: wat wil je in de plaats van wat er nu is? Wat zou beter zijn? 
  • Breng gedetailleerd in kaart hoe de gewenste situatie van de andere  eruit ziet: hoe zou dat zijn, als het gerealiseerd was? Wat zou er allemaal anders zijn? Waarvan zo je zelf merken dat er iets veranderd is? 
  • Zoek welke krachten en talenten iemand kan inzetten om in de richting van de gewenste toekomst te gaan: hoe is het je vroeger of in andere situaties gelukt om dit te realiseren? 
  • Wend alle hulpbronnen aan die er te ontwaren zijn in de leefwereld van de andere: wat/wat  helpt jou nog om vooruitgang te maken?  
  • Laat de andere zijn eigen snelheid en eigen (kleine) stappen kiezen: wat zou een eerste stap zijn in de richting van wat jij wil? 

… en dat steeds in alle vrijheid!